Dat is de eerste vraag.
Soms de enige die mensen hardop durven uit te spreken.
Maar zelden is het echt een vraag over pijn.
Wanneer iemand vraagt hoe pijnlijk een piercing is,
vraagt die persoon eigenlijk:
Kan ik dit aan?
Zal ik de controle verliezen?
Zal het me overvallen?
Wordt het erger dan ik me voorstel?
Pijn is vaak gewoon het woord
dat we gebruiken voor onzekerheid.
Mensen zoeken geen exact getal.
Geen schaal van één tot tien.
Ze zoeken veiligheid in een situatie
waarin volledige controle onmogelijk is.
Daarom helpen vergelijkingen zelden.
“Het valt mee.”
“Bij mij deed het geen pijn.”
“Het duurt maar een seconde.”
Dat kan allemaal waar zijn —
en toch totaal niet helpend.
Want het lichaam reageert niet
op andermans ervaringen.
Het reageert op zijn eigen toestand
op dat moment.
Pijn is geen objectieve maat.
Het is een beleving.
En die beleving hangt af
van veel meer factoren
dan we geleerd hebben te denken.
In dit boek gaan we pijn niet rangschikken.
We maken geen lijstjes van
“de pijnlijkste piercings”.
We gaan je niet overtuigen
dat iets makkelijk is.
In plaats daarvan leggen we uit
waarom pijn vaak minder is dan verwacht,
waarom ze soms verrast,
en waarom dat niet betekent
dat je zwak bent.
Want dit is de echte waarheid:
De meeste mensen zijn niet bang voor pijn.
Ze zijn bang voor het onbekende gevoel
waarvan ze niet weten
wat er daarna komt.
Wanneer je begrijpt
wat er werkelijk in het lichaam gebeurt,
verliest pijn haar mysterieuze dreiging
en wordt het een signaal
dat kort duurt
en een einde heeft.
Dit boek is voor jou
als je je ooit hebt afgevraagd:
“Is dit te veel voor mij?”
“Waarom span ik me al aan bij de gedachte alleen?”
“Waarom vertelt iedereen iets anders?”
Het antwoord ligt niet in de naald.
Het antwoord ligt in de manier
waarop het lichaam het ervaring verwacht.
In het volgende hoofdstuk beginnen we bij de basis:
wat pijn eigenlijk is,
en waarom de verwachting van pijn
vaak pijnlijker is
dan de piercing zelf.
Pijn is niet wat je denkt dat het is
Pijn wordt vaak beschreven als iets concreets.
Als een gebeurtenis.
Als een moment dat “gebeurt” en daarna voorbij is.
Maar in werkelijkheid is pijn geen ding op zichzelf.
Pijn is een boodschap.
Het lichaam voelt pijn niet om je te straffen.
Het voelt pijn om je te informeren.
Het is een signaal van het zenuwstelsel dat zegt:
“Er verandert iets. Let op.”
En dat signaal is niet altijd even sterk,
zelfs niet in dezelfde situatie.
Bij een piercing
stellen de meeste mensen zich pijn al van tevoren voor.
Verbeelding is krachtig.
Het brein maakt weinig onderscheid
tussen een echte ervaring
en een ervaring die zich steeds opnieuw in gedachten afspeelt.
Als je dagenlang aan pijn denkt,
begint het lichaam zich al voor te bereiden.
De spieren spannen zich aan.
De ademhaling wordt oppervlakkiger.
Het zenuwstelsel gaat in paraatheid.
En wanneer de naald dan daadwerkelijk gebeurt,
draait het lichaam al op volle toeren.
Daarom doet de verwachting van pijn
vaak meer pijn
dan het moment van de piercing zelf.
Niet omdat je “overgevoelig” bent,
maar omdat het lichaam al in alarmstand staat.
Het is ook belangrijk om dit te begrijpen:
pijn is niet lineair.
Ze bouwt zich niet netjes op.
Ze blijft niet hangen.
Ze laat zich niet meten met een liniaal.
Bij piercings is pijn meestal:
kort
duidelijk
plaatselijk
En direct daarna
begint het lichaam alweer tot rust te komen.
Veel mensen zijn verrast door hun eigen reactie.
“Ik had erger verwacht.”
“Het ging sneller dan ik dacht.”
“Het was zo voorbij.”
Dat betekent niet dat er geen gevoel was.
Het betekent dat de angst groter was dan de ervaring.
Pijn hangt ook af van de toestand waarin je bent.
Ben je moe,
onder stress,
emotioneel overbelast —
dan heeft het lichaam minder capaciteit.
Dan voelt zelfs een klein signaal groter aan.
Ben je aanwezig, uitgerust en rustig,
dan kan datzelfde signaal veel makkelijker passeren.
En opnieuw:
geen van beide toestanden is fout.
Het probleem ontstaat
wanneer we pijn gaan zien als een test.
Als een bewijs van kracht.
Als iets dat je moet “doorstaan”.
Dan krijgt het lichaam geen steun,
maar druk.
En druk vergroot de sensatie.
Dit boek probeert je niet te overtuigen
dat een piercing “geen pijn doet”.
Het wil je laten zien
dat pijn geen vijand is
en dat ze vaak niet zo groot is
als we haar vooraf maken.
Wanneer je pijn begrijpt,
verliest ze een deel van haar macht.
Niet omdat ze verdwijnt,
maar omdat ze niet langer onbekend is.
In het volgende hoofdstuk gaan we een stap verder:
waarom mensen zo sterk verschillen
in hun beleving van pijn,
en waarom jezelf vergelijken met anderen
bijna nooit helpt.
Waarom we pijn allemaal anders ervaren
Een van de meest voorkomende teleurstellingen
ontstaat na het horen van andermans verhalen.
“Bij mij deed het helemaal geen pijn.”
“Ik voelde het nauwelijks.”
“Ik vond het vreselijk.”
Het zijn allemaal ware uitspraken.
En geen ervan vertelt je
wat jij zult voelen.
Pijn is geen universele ervaring.
Het is geen meeteenheid.
Het is een relatie
tussen het lichaam, het zenuwstelsel
en het moment.
Daarom kunnen twee mensen
dezelfde piercing krijgen
en er een totaal andere herinnering aan overhouden.
Er zijn lichamen
die een prikkel snel verwerken.
Er zijn lichamen
die haar langer vasthouden.
Er zijn mensen
die vanzelf dieper ademen.
En mensen
die hun adem inhouden
zonder het te merken.
Geen van beide is beter.
Geen van beide is fout.
Ook wat je met je meedraagt
beïnvloedt hoe pijn wordt ervaren.
Eerdere ervaringen.
Medische herinneringen.
De manier waarop je hebt geleerd
om met stress om te gaan.
Het lichaam onthoudt en leert.
Als iets ooit pijnlijk
en onverwacht was,
zal het lichaam zich de volgende keer
sneller proberen te beschermen.
Dat betekent niet
dat je “moeilijk” bent.
Het betekent
dat je hebt geleerd.
Vergelijken met anderen
vergroot vaak de druk.
Als het voor iemand anders makkelijk was
en voor jou moeilijk,
kan schaamte ontstaan.
Maar schaamte vermindert pijn niet.
Ze vergroot haar.
Het is belangrijk om dit te weten:
jouw reactie is geen bewijs van zwakte.
Het is informatie
over hoe jouw lichaam werkt.
En wanneer je dat accepteert,
verdwijnt de behoefte
om in iemands anders verhaal te passen.
Pijn neemt af
wanneer het lichaam veiligheid ervaart.
Niet wanneer ze wordt gemeten.
Niet wanneer ze wordt vergeleken.
Veiligheid komt niet
uit de belofte
dat “het geen pijn zal doen”.
Ze komt uit aanwezigheid,
duidelijkheid,
en het gevoel
dat je controle hebt.
Wanneer dat er is,
houden verschillen in pijnbeleving
op een probleem te zijn.
Dan zijn het gewoon verschillen.
In het volgende hoofdstuk
gaan we in op een cruciale factor:
waarom verwachting en verbeelding
zo’n sterke invloed hebben,
en hoe het brein
vaak een groter probleem maakt
dan het in werkelijkheid is.
Waarom de verwachting van pijn vaak meer pijn doet
Er is een verschil tussen wat er gebeurt
en wat we ons voorstellen dat zal gebeuren.
Bij een piercing is dat verschil vaak groot.
Verwachting heeft de kracht
om het lichaam voor te bereiden
nog vóórdat er iets gebeurt.
Maar die voorbereiding is niet altijd helpend.
Wanneer het brein inschat
dat er iets potentieel pijnlijks aankomt,
wacht het niet op bevestiging.
Het slaat alarm.
De spieren spannen zich aan.
De ademhaling wordt korter.
De focus vernauwt.
Het lichaam staat klaar om te reageren —
nog voordat er iets is om op te reageren.
De verbeelding draait dan op volle toeren.
Beelden.
Verhalen.
Ervaringen van anderen.
Video’s.
Alles komt het systeem binnen
en creëert een beleving
die nog niet echt is,
maar wel zo voelt.
Het brein maakt geen scherp onderscheid
tussen ingebeelde en echte pijn.
Als je iets vaak en intens genoeg voorstelt,
reageert het lichaam
alsof het al gebeurt.
Daarom ontstaat spanning soms al
in de wachtruimte.
Het probleem is niet het denken.
Het probleem is dat het lichaam niet weet
dat het verhaal nog slechts een verhaal is.
Wanneer de piercing daadwerkelijk gebeurt,
volgt vaak een verrassing.
Niet omdat er geen sensatie is,
maar omdat die sensatie begrensd is.
De pijn verschijnt —
en verdwijnt daarna weer.
Maar verwachting heeft geen einde.
Die kan uren of dagen blijven draaien.
Daarom zeggen mensen vaak:
“Het ergste was ervoor.”
Dat is geen uitspraak over moed.
Het is een beschrijving
van hoe het zenuwstelsel werkt.
Dit is belangrijk,
omdat het één ding duidelijk maakt:
als het lichaam zich vooraf kan aanspannen,
kan het zich ook vooraf tot rust brengen.
Niet door dwang.
Niet door jezelf te overtuigen.
Maar door onzekerheid te verminderen.
Wanneer je weet wat er gebeurt,
hoe lang het duurt,
en dat je altijd mag stoppen —
houdt het brein op met dramatiseren.
Niet omdat je het hebt “overwonnen”,
maar omdat het niets meer hoeft te verdedigen.
In het volgende hoofdstuk
gaan we in op een ander cruciaal punt:
waarom controle en het gevoel van keuze
meer invloed hebben op pijn
dan de naald zelf.